Paj śliwkowy

Dla tych, którzy zamiast delikatnego puszystego ciasta ucieranego, wolą chrupiące, cieniutkie z dużą ilością soczystych owoców, idealnym ciastem na przywitanie jesieni jest paj. Paj to anglosaski kuzyn naszej szarlotki i ogólnie kruchego ciasta z nadzieniem. Ciasto na paj jest super proste - bez dodatku jajek i cukru, zwykle składa się tylko z mąki, masła, soli i wody. Wałkowane cieniutko, aby po upieczeniu było chrupiące i stanowiło tylko ramkę dla głównego bohatera - zwykle owoców, wymieszanych z cukrem, przyprawami korzennymi, bakaliami, orzechami, w zależności od ich rodzaju. Bo paj to bardzo szeroka kategoria ciast, nie tylko słodkich - dawno odkryto, że w proste, kruche ciasto można zapakować najróżniejsze owoce, ale też i mięso, warzywa lub sery. Najpopularniejszym i moim ukochanym i zdecydowanym numerem jeden jest staroangielski paj jabłkowy, ale tak samo smaczny i efektowny może być paj śliwkowy, brzoskwiniowy, morelowy czy wiśniowy. Teraz królują węgierki, więc mój piekarnik najczęściej okupuje paj śliwkowy, na trochę innym niż klasyczne, fantastycznym cieście serowym.

Ciasto serowe to takie samo proste ciasto kruche na paj, tylko z dodatkiem gładkiego serka śmietankowego. Poza tym, że po upieczeniu jest chrupiące, dodatkowo jeszcze lekko listkuje. Jest bardzo plastyczne, świetnie zagniata się, wałkuje i pozwala na wycinanie kształtów, jeżeli ktoś ma ochotę ozdobić paj fantazyjnie. Tak samo jak zwykłe kruche lubi zimno, więc po zagnieceniu koniecznie trzeba je schłodzić, a później raz jeszcze przed pieczeniem, kiedy uformujemy już cały paj. Lubi też być pieczone w wysokiej temperaturze, a już po schłodzeniu (chociaż ciastu rzadko udaje się przetrwać tak długo ;)) pozostaje kruche i chrupiące, nawet następnego dnia.

Paj śliwkowy:

ciasto serowe - 
250 g mąki,
230 g serka śmietankowego,
170 g masła,
1 łyżeczka drobnej soli

nadzienie - 
900 g śliwek (najlepiej węgierek),
1/2 szklanki cukru brązowego,
30 g (niecałe 1/4 szklanki) mąki (pół na pół pszennej i ziemniaczanej),
1/2 łyżeczki kardamonu,
1/2 łyżeczki ekstraktu waniliowego lub cukru z prawdziwą wanilią,
szczypta cynamonu,

dodatkowo - 
1 jajko do smarowania,
1 łyżka grubego cukru

Składniki na ciasto przełożyć na stolnicę i szybko zagnieść jednolite ciasto. Uformować kulę, zawinąć w folię i chłodzić w lodówce około 2 godziny.

W tym czasie przygotować nadzienie - śliwki wypestkować i pokroić na ćwiartki. Dodać kardamon, cynamon i skropić ekstraktem waniliowym. Tuż przed formowaniem paja śliwki wymieszać z cukrem i mąkami.

Schłodzone ciasto podzielić na pół. Jedną część rozwałkować i wykleić nim dno i boki formy o średnicy 23 cm. Napełnić śliwkami. Drugą część ciasta rozwałkować na taką samą grubość. Wyciąć paski na kratkę lub przykryć całym krążkiem ciasta, wycinając w środku otwór, aby mogła wydobywać się para. Uformowany paj wstawić do lodówki na 15 minut.

Rozgrzać piekarnik do 200 stopni.
Wierzch schłodzonego ciasta posmarować rozmąconym jajkiem i posypać grubym cukrem.
Piec 50 minut, aż ciasto będzie mocno zarumienione (jeżeli wierzch wcześniej spieka się zbyć mocno, przykryć luźno folią aluminiową.
Paj najlepiej piec na najniższym poziomie piekarnika, aby dobrze zapiekł się spód ciasta.