Semla

... czyli zapusty po skandynawsku :)
Znowu jestem zaskoczona, jak drogowcy na widok pierwszego śniegu, że nie zdążyłam obejrzeć się po kompletowaniu świątecznego menu, a już mamy koniec karnawału! Rozpoczyna się tydzień pączków, faworków, oponek i donatów (w otoczeniu conffetti, serpentyn, brokatów i brazylijskich rytmów na ostatnich karnawałowych balach ;)), z kulminacyjnym punktem zapustowego obżarstwa w Tłusty Czwartek. W tym roku zima, na którą utyskuję tu już od paru tygodni ;) skłoniła mnie do przyjrzenia się, jaki sposób na kulinarne dopieszczenie się mają przyzwyczajeni do takich warunków mieszkańcy koła podbiegunowego. W ten sposób dowiedziałam się, że między innymi w Szwecji w Tłusty Czwartek nie króluje wcale pączek, ale semla :)

Już sama nazwa przywołuje na myśl coś przyjemnego, delikatnego i smacznego. I chociaż semla jest prostą pszenną bułeczką, pieczoną nie smażoną w głębokim tłuszczu, to kryje w sobie kilka niespodzianek, które sprawiają, że nie sposób jej się oprzeć. Po pierwsze kardamon - dodawany do ciasta nadaje bułeczce charakteru i aromatu. Po drugie masa marcepanowa - ukryta w środku przeciętej na pół bułeczki, w charakterze miłej i słodkiej migdałowej niespodzianki. Po trzecie bita śmietana - słuszna jej porcja wyciśnięta szprycką z tylką o dużej średnicy pomiędzy kawałkami bułeczki, tworzy z niej mały torcik, w który ma się ochotę natychmiast wgryźć. I chociaż grozi to niemiłosiernym usmarowaniem się, to jej smak wynagradza wszystko :)

Semla, semlor - historia słodkiej bułeczki

Semla znana jest w krajach całej północnej Europy i ma bogatą historię. Pierwszą wzmianę o wypieku znanym jako 'semla' odkryto na malowidle z 1250 roku, znajdującym się w jednym z duńskich kościołów. Wtedy jeszcze semla miała kształt krzyża i była bez nadzienia. Dopiero w XVIII wieku pojawiło się w niej migdałowe nadzienie, a od XIX wieku rozpoczęła się tradycja jedzenia semli w Tłusty Czwartek, ze szklanką gorącego mleka przyprawionego szczyptą soli dla przełamania słodyczy. Według historyków ten właśnie zestaw (w nadmiarze!! :D) między innymi, przyczynił się do śmierci szwedzkiego króla Adolfa Fredrika, co tylko dowodzi, jak bułeczkom trudno się oprzeć, ale ku przestrodze - lepiej nie przesadzać ;)

Semla znana jest również w Norwegii, Estonii, a w Finlandii pod nazwą "laskiaispulla" występuje częściej nadziana dżemem malinowym zamiast marcepanu (próbowałam - też pyszna :))

Jeżeli więc nie przepadacie za ciastkami smażonymi w głębokim tłuszczu i chcecie urządzić sobie ostatki po skandynawsku, ku czemu aura wciąż sprzyja ;) polecam semlę (tylko nie przesadzajcie, mając na uwadze tragiczny przypadek szwedzkiego króla ;)).

Semla:

bułeczki -75 g masła,
1 szklanka mleka,
25 g drożdży,
szczypta soli,
4 łyżki cukru,
3 szklanki mąki pszennej,
1 łyżeczka mielonego kardamonu,
2 jajka

nadzienie -
ok. 300 g masy marcepanowej,
ok. 500 ml śmietanki kremowej (30%),
cukier puder

Rozpuścić masło w rondelu, dodać mleko i podgrzać.

Mąkę przesiać do miski i zrobić wgłębienie w środku. Pokruszyć drożdże i wymieszać z odrobiną ciepłego mleka z masłem (tak aby drożdże rozpuściły się). Zostawić na ok. 5 minut.
Dodać resztę mleka z masłem, cukier, sól, kardamon i 1 jajko. Wymieszać i zagnieść na gładkie, błyszczące ciasto. Przykryć ściereczką i zostawić na około 40 minut, aż ciasto podwoi swoją objętość.

Stolnicę albo blat oprószyć mąką. Jeszcze raz zagnieść wyrośnięte ciasto i formować małe, okrągłe bułeczki (z podanej porcji wychodzi 20 mniejszych lub 16 większych bułeczek).
Bułeczki ułożyć na blasze wyłożonej pergaminem i zostawić na kolejne 30 minut do wyrośnięcia.

Nagrzać piekarnik do 220 stopni. Pozostałe jajko roztrzepać i posmarować nim bułeczki. Piec około 10 minut, do zarumienienia. Upieczone wyjąć i ostudzić.

Każdą bułeczkę przekroić w 1/3 od góry. Środek dolnej części lekko wydrążyć widelcem. Masę marcepanową, okruszki ze środków bułeczek i 2-3 łyżki śmietanki zmiksować na gładką masę. Masą wypełnić bułeczki.

Śmietankę kremową ubić na krem z kilkoma łyżeczkami cukru pudru do smaku. Słuszną porcję śmietany nałożyć na każdą bułeczkę, przykryć górną częścią i posypać cukrem pudrem.